TARİHÇEMİZ 

6 Nisan 1872 tarihinde Mahmudiye Rüştiyesi (PERTEVNİYAL LİSESİ) Aksaray´da Valde Camii yanında inşa edilmiştir. Sultan Abdülaziz´in annesi Pertevniyal Sultan kendisi için bir cami ve kocası İkinci Sultan Mahmut namına da bir mektep yaptırmak isteyerek 6 Nisan 1872 de bugünkü binaların yerinde bulunan bazı dükkânları istimlâk ederek Mahmudiye Mektebi namı ile okul binasını başlattırmıştır. Bugünkü lise binaları ilk inşa edilen binalardan değildir. Eski bina 3530 altın sarfı ile 2 yılda inşa ettirilmişti, iki katlı ve 8 odadan ibaretti. O zamanın Maarif teşkilâtına göre dört oda olan alt katta sübyan mektebi ve üst katta da rüştiye öğretim yapmakta idi. Bu ikisinin mevcudu 200 Öğrenci idi. Sübyan kısmında alfabe, Kur´an-ı Kerim, Tecvit, İlmühal, Türkçe, Ahlâk, Yazı ve Hesap dersleri okutulmakta ve başarı sağlayanlar Rüştiyeye geçirilmekte idi. Rüştiyede ise arabî, farisî, riyaziye, hikmet ve tabiiye, imlâ ve inşa ile yazı (Rıka, Divani, Sülüs) yazıları okutulmaktaydı. Sübyan mektebinin kadrosunda görülen hafız her gün Kur´an´dan bir cüz okurdu. Her ayın son haftasına tesadüf eden Cuma günlerinde Kur´an´ı bitirirdi ve okulun öğrencileri önünde hatim duası yapılır, öğrenciler de âmin derlerdi. Bundan mütevellit sevapta ikinci Mahmut´un ruhuna hediye edilirdi. Sübyan sınıfı öğrencileri en az üç defa Kur´an´ı bitirirler, tecvit ve ilmühali güzelce bellerlerdi. Sonra Türkçe yazılıp okutulurdu. Bunlardan kesbiehliyyet edenler imtihan edilir ve rüştiyeye geçerlerdi. Rüştiye binası Pertevniyal Camii kargısında o cami ile birlikte yapılmış güzel bir bina idi. 1327 yani 1911 de Aksaray yangınında yandı ve yeri yola gitti. Mahmudiye Rüştiyesinin bir özelliği de talebesine vakfın mütevellisi tarafından senede 120 kuruş elbise bedeli verilmesi idi. Bundan dolayı okul çok rağbet görmüştü. 

OKUL NE VAKiT PERTEVNÄ°YAL LÄ°SESÄ° OLDU?

6 Nisan 1872 tarihinde tedrisata başlıyan Mahmudiye Rüştiyesi Aksaray yangınında yanıncaya kadar 39 yıl o zamanın Maarif Teşkilâtı çerçevesi içinde tedrisata devam etmiştir. Yangından sonra okul Sinekli Bakkal civarında bir konakta öğretime yine Mahmudiye Rüştiyesi namı altında çalışmıştır. 1930 da mütevelli Osman bey namında, bir zat tarafından Evkaftaki okulun birikmiş Vakıf paraları ile yeniden şimdiki binanın güney bölümündeki ve ilk defa beton olarak yapılmış olan 17 odalı birinci kısmı inşa ettirmiştir. Bu kısım Forfor Mustafa Paşa Konağı arsası üzerine yapıldığı anlaşılmaktadır. Bu zat bundan başka aynı vakfın varidatı ile Sarıyerde Pertevniyal İlkokulu ve keza Bandırma´da da bir ilkokul inşasına vasıta olmuş ve bunlar da yaptırılmıştır. 1930 da yapılan bina filvaki ilkokul olarak inşa edilmişse de çevre halkının arzusu liseye tahvil idi. Bu arzuyu o zaman için yakından izliyen Bakanlığımız binayı liseye tahvil ettirmiştir. Ve 15 Ekim 1930 da tam devreli (Lise ve Orta bir arada) bu binada lise öğretime başlattırılmıştır. Vekiller Heyeti kararı ile adı (PERTEVNİYAL LiSESi) olarak kararlaştırılmış ve Millî Eğitim Bakanlığındaki siciline bu adla kaydı işlenmiştir. 
1937 ye kadar bu 17 odalı binanın çevrenin, lise ihtiyacına cevap verdiği kayıtlardan anlaşılmaktadır. Cumhuriyet devrinin bilgi ve irfana vermiş olduğu önem münasebetiyle 1937 de talebe izdihamı ve müracaatların çokluğu ile bina kifayet etmemeğe başlamıştır. 
Bunu dikkate alan o zamanki idareciler Bakanlığımızdan temin ettikleri onbirbin lira ile okulun arkasında ve bahçesine civar bulunan bostanlığa altlı üstlü dört dershane ve bir de kapalı dinlenme yeri ve bir müdür yardımcısı odası inşaa ettirmişlerdir, önü açık olan bu dinlenme yeri 1951 yılında ve Müdür Esat İnetaş zamanında beden eğitimi salonu haline getirilmiştir. Bu ek bina 1938 - 1939 yılında öğretime açılmıştır. Aksaray Postanesinin yıktırılması üzerine 9 yıl postane bu binada çalışmış, ve 1954 de postaneye verilen bu bina yine Bakanlık emri ile 1964 Eylülünde liseye iade edilmiştir. 1949 yılı Eylülüne kadar 19 yıl lise halinde çalışan okul, Bakanlığımızın bir emri ile 1949 - 1950 öğretim yılında lise sınıfları, lağvedilen Çapa Eğitim Enstitüsünün yerine yani Çapadaki öğretmen okulu binasına nakledilmiştir. Adı geçen yıl lisemiz binaları ortaokul olarak çalışmış ve 1950 - 1951 öğretim yılında Çapa Lisesi kaldırılmış ve lise sınıfları tekrar lisemize iade edilmiş. Çapaya Eğitim Enstitüsü ve Yüksek öğretmen Okulu açılmıştır. 1952 senesi Eylülünün 19´unda orta okulun bünyesi dışına çıkarılmış ve bina yalnız lise sınıflarına tahsis edilmiştir. 
Öğrenci artışı binaları yetersiz hale getirmiş ve Atatürk Bulvarı üzerinde ve okulun kuzey cephesinde 1033 metrekarelik bir arsa Belediye Meclisi tarafından Millî Eğitime devredilmiş ve Bakanlığımız tarafından verilen yarım milyon lira ödenekle 15 odalı ek inşaat yaptırılmıştır. Bu kısım 24 Eylül 1956 tarihinde Vali Fahrettin Kerim Gökay ve Müdür Esat İnetaş zamanında tedrisata açılmıştır. 
Cumhuriyetimizin feyzinden pek faydalanmasını bilen halkımız çocuklarının ilim ve irfandan faydalanmasını temin için devamlı öğrenci artışına vesile olmaktadır. Bu çok iyi isteğe ve ihtiyaca cevap vermenin bir zaruret olduğunu düşünen idareciler, binalarında ihtiyaca kifayetsizliğini dikkate alarak 1962 -1963 öğretim yılı başından itibaren Müdür Şerif Oktürk zamanında okulda çift öğretim uygulamışlardır. istanbul Erkek Lisesinin Almanca öğretim yapan bir müessese haline getirilmesi Lisemize öğrenci kaydının mevcudun bir mislinden fazla arttırılmasına sebep olmuştur. Orta ve lise bir arada bulunan ve fakat mevcut binalara yerleştirilme imkânı bulunmayan bu artışı karşılamak gerekmiştir. 1963 - 1964 öğretim yılında 52 sınıf halinde çalışan Pertevniyal Lisesinin 8 sınıfı Oruçgazi ilkokuluna götürülmüş ve ihtiyaca cevap verilmeğe çalışılmıştır. 
1964 - 1965 ve onu takip eden 3 yıl sınıf mevcutları 70 ilâ 100 olmak şartıyla ve hatta ayakta ders takip eden ve 2 öğrencinin oturacağı sıraya 4 öğrenci oturtmak suretiyle çift öğretim yapılmıştır. Koridorlar, bodrumlar, lâboratuvarlar, depolar sınıf haline getirilmiştir. Bunları önlemek için 1963 de Müdürlüğümüzce teşebbüse geçilmiş ve önce halktan faydalanılmak ciheti düşünülmüş, Aksarayda ilk - Orta - Lise Yaptırma ve Yaşatma Derneği diye bir Dernek kurulmuştur. Bu Dernek bir yandan çalışmalarına devam ederken Millî Eğitim Müdürlüğü yolu ile Bayındırlık Müdürlüğü ile temas kurulmuş ve civarda okul yapılabilecek arsa aranılmaya başlanılmıştır. 1963 de geçilen bu faaliyet sonucunda maalesef civarda ve okula yakın, okul yapılabilecek bir arsa bulunamamıştır. Bayındırlık Müdürlüğü mühendislerinin biraz mevcut bahçeden fedakârlık yapmak ve okulun arsasındaki yukarıda bahsedilen 4 odalı binayı yıkmak, arsasından faydalanılmak ve bahçenin içine girmiş durumda olan Vakfın hayır hademelerinin ikamet ettiği 3 ahşap evin istimlâki cihetine gitmek suretiyle yapacakları bir proje ile plâna dahil olmak fikri ileri sürülmüştür. Bu fikir idaremizce de uygun bulunacağı kanaati hâsıl olduğundan proje hazırlattırılmıştır. Projenin suretle hazırlanmasında halktan Abidin Türkkan´ın pek çok hizmeti geçmiştir. Hazırlanan proje ve diğer evrakla birlikte durum Bakanlığımıza tafsilâtı ile arzedilerek binanın tevsii talebinde bulunulmuştur. 
1966 plânına alındığı Bakanlığımızca bildirilmiştir. Bu suretle plâna giren ek binamızın ihalesi Birinci Bölge Müdürlüğünce 31/8/1966 da bir yılda inşaatı bitirilmek üzere müteahhit Bayramoğlu firmasına ihale edilmiştir. Bu ihalede 17 dershane, 4 lâboratuvar, müdür odası, kantin vs. vardı. 
İnşaat 13/3/1968 de bitirildi ve dershanelerin muvakkat teslimi yapılarak öğretime başlanıldı. Spor ve konferans salonlarının ihalesi ikinci inşaat olarak 1968 de yapıldı ve 3/3/ 1969 günü muvakkat teslimi yapılarak Vali Vefa Poyraz ve Müdür Ahmet Dinç zamanında bir törenle çalışmaya açıldı. 
Yeni inşaat 700 metrekarelik arsa üzerine kondurulmuş mefruşat, sıra, sandalye, kürsü ve istimlâk bedeli dahil dört milyon beşyüzbin liraya mal olmuştur. Bina Devlet parası ile yaptırılmıştır. Yaptırma ve Yaşatma Derneğinin bu işde bir rolü olmamıştır. Bu meyanda eski ve yeni binanın kaloriferi akaryakıta değiştirilmiş ve elektriği de 220 volta çıkarılmıştır.
19.11.1986 tarihinde Pertevniyal´ deki tadilat sebebiyle okul Çapa´daki Yüksek Öğretmen Okulu binasına taşındı.
Pertevniyal´in AksarayÂ